Киһи киһитэ, дьиҥ норуот суруйааччыта
Олох, тутул уларыйбыт, күөрэ-лаҥкы барыы бириэмэтигэр, литератуураҕа болҕомто, үбүлээһин көрүллүбэт, суруйааччыларга салалтаттан болҕомто аҕыйаабыт сылларыгар кини мөлтөөн, өмүттэн хаалбакка, төттөрүтүн, тэптэн туран үлэлээбитэ. Саҥа айымньыларынан, кинигэлэринэн ааҕааччылар биһирэбиллэрин ылбыта. Тэлэбиисэринэн, араадьыйанан, хаһыакка элбэхтик тахсан, аҕа көлүөнэ суруйааччыларын сырдатара. Тыа сиригэр маҥнайгы литератуураҕа аналлаах В. А. Протодьяконов-Кулантай аатынан түмэли олоҕун аргыһа, үтүө, үлэһит киһи Зоя Васильевналыын Уус Алдаҥҥа Бороҕоҥҥо Чараҥ бөһүөлэгэр тэрийбиттэрэ, тэрээһин бөҕө ыыталлара. Үйэтин тухары муспут кинигэтин түмэлгэ анаабыта.
Кинигэ кыһатыгар үгүстүк кэлэн кэпсэтэрэ, сүбэлэһэрэ. "Уон сэттэ сыл устата бэчээттэммэтэҕим, эһиги, эдэр дьон, өйөөҥҥүт элбэх кинигэм дьэ ааҕааччыга тиийдэ, норуот суруйааччытын үрдүк аатын ыллым", — диэн салайааччы Август Васильевичка, кинигэ таһаарар бары үлэһиттэргэ үйэтин тухары махталлаах буолара.
Төрүттээх-уустаах киһи буолан, үтүөнү үтүөнэн өйдүүр хаачыстыбаалааҕа. Киниэхэ өй-санаа салҕаабыт, олоххо үөрэппит, дириҥ билиилэриттэн бэрсибит улахан убайдарын, олоҕор көрсүбүт үгүс дьонугар махталлааҕын туһунан элбэхтэ эппитэ-суруйбута. Эдэр эрдэҕиттэн эрэллэрин уурбут Сэмэн Данилов, Бүөтүр Тобуруокап, Савва Тарасов, Моисей Ефимов кэриэстэрин ытыктаан, утуму салҕаан, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Суоуйааччыларын сойууһун салайбыта.
Дьон-сэргэ иннигэр айар отчуот быһыытынан соҕуруунан-хотунан үгүстүк айанныыра, ааҕааччылардыын көрсүһэрэ. Литератуура, суруйааччы, кинигэ суолтатын үрдэтэр туһугар кинигэ кыһатын кытары хоту, илин, Бүлүү эҥээр улуустарынан, сылааны-элээни аахсыбакка элбэхтэ сылдьыбыта. Сорҕотугар наһаа ыраах, эрэйдээх да соҕус айаннарга таптыыр Бороҕонугар олорор эрдэҕиттэн анаан эрдэттэн үлэһэн киирэн, кэлин доруобуйатын туруга лаппа мөлтөөтөр да сүрэҕин баҕатынан төһөлөөхтө айаннаспытай?! Ыраах сындалҕаннаах айаннарга кини бүппэт кэпсээнэ, киэҥ-дириҥ билиитэ-көрүүтэ, көрдөөх түгэннэринэн күллэриитэ суол уһунун, тиийэр сир ырааҕын биллэрбэт буолара. Ханнык да сир уһуга түҥкэтэх сирдэргэ тиийдэр, олохтоох сир ааспытын, бэлиэ дьоннорун сэҥээрэн, сонурҕаан сиһилии ыйыталаһан уонна эбэһээт кими эмэ билэр буолан, олохтоохтору үөрдэрэ, соһутара даҕаны.
Кый ыраах Эдьигээн Лииндэ бөһүөлэгин учаастагар биир кырдьаҕас: "Аата, тыыннаах суруйааччыны көрдөҕүм, тылын-өһүн иһиттэҕим үһү! Сүүрбэччэ сыллааҕыта Сэмэн Руфовтаах кэлэ сылдьыахтарыттан ким да биһиэхэ үктэнэ илигэ!" - диэн Уйбаан Баһылайабыс дэлэй кэпсэлиттэн, аахпыт хоһоонуттан астынан-манньыйан саҥа аллайбыта умнуллубат гына өйгө-сүрэххэ хатанан хаалбыт. Дьэ ол курдук кини истиҥ сыһыанынан, иһирэх айымньыларынан мэлдьи бар дьонун үөрдэ, "чахчы, биһиги киһибит, дьиҥнээх саха норуотун суруйааччыта" дэтэн, бар дьон тапталын, ытыктабылын ылан, дьоһун олоҕу олорон ааста.
Саха тыллаах баарын тухары норуот тапталлаах суруйааччыта, кэрэ киһи Иван Мигалкин - Кэрэл сахатын омугун, төрөөбүт дойду, айылҕа, кыыс-дьахтар кэрэтин, олох умсулҕанын таптаан хоһуйбут хоһоонноро, норуотун кэрэмэн дьоннорун үйэтиппит суруйуулара, оҕолорго аналлаах айымньылара мэлдьи ааҕылла, ырыа буолан ыллана, бэргэн этиилэрэ, олох, дьон туһунан кынаттаах тыллара бар дьонугар туһалыы туруохтара!
СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ
