Сахалыы
…Ханнык да тиэмэҕэ биир сүрүн санаа (идея) баар буолуохтаах; олоххо баартан суруйар буоллаххына, эн маны фотография курдук устума, эн кинини бэйэҥ идеяҕынан сырдатан, уус-уран айымньы күүһүнэн дьүһүннээн көрдөр. Идеятын, caнaaҕын толору суруй, толору тэнит, форманан хааччахтаама, идеяны дьүһүннээбэт форма наадата суох, идеяны көрдөрөөрү форма оҥоһуллар, идеяны тыыннаах дьүһүннүүргэ, бу дьүһүн тас көстөр көстүүгүн биэрэргэ, ол онно эрэ форма суолтата улаатан тахсар. Уус-уран айымньыга идея суолтата форма суолтатын бастыыр, ол эрээри умнума: сыгынньах идея, формата суох идея, уус-уран айымньыны биэрбэт, иккиэн арахсыспат ситимнээхтэр, идеяттан айымньы дьүһүнэ тахсар, идеяттан тахсар дьүһүнэ эмиэ бу идея сүнньүнэн көрөн сөптөөх форма бэриллэр. Айымньы дьыалата — улахан улуу дьыала буолар, онон айар үлэбит, культурабыт үрдээтэҕин ахсын, үрдүк кэрдиискэ тахсан иһиэхтээх. Биһиги төрүт сорукпут – олоххо инники этэрээт буолан иһиэхтээхпит.
Уус-уран тыл эдэр үлэһиттэрин бөлөхтөрүн соруктара. –
П. А. Ойуунускай. Айымньылар. 7 том. –
Якутск: Як.кн-ое изд-во. – С.103.
Сэмэн Силэпсиэп дьиэ кэргэн дьиҥнээх аҕа баһылыга, хаһаайын этэ
Бүгүн Арассыыйа суруйааччыларын сойууһун, СӨ суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, «СӨ бэчээтин туйгуна», «СӨ култууратын туйгуна», «СӨ бэчээккэ үтүөлэрин иһин» бэлиэлэр, СӨ бастакы Бэрэсидьиэнэ М.Е.Николаев фондатын «Наукаҕа уонна духуобунаска үтүөлэрин иһин» мэтээл хаһаайына, Айыы итэҕэлин түсчүтэ, өр сылларга «Амма олоҕо» хаһыакка эппиэттиир сэкирэтээринэн үлэлээбит Амма нэһилиэгин, Мэҥэ Хаҥалас улууһун... |
Бэйиэт Гаврил Андросов «Северная звезда» куонкурус кыайыылааҕынан таҕыста
“Север” Арассыыйатааҕы литература сурунаала сылын аайы ыытар куонкуруһугар Саха сириттэн бэйиэт Гаврил Андросов кыайыыны ситистэ. Быйыл куонкурус уон иккис төгүлүн ыытылынна. Быйылгы куонкуруска Арассыыйа үгүс эрэгийиэниттэн, тас дойдулартан барыта сүүстэн тахса киһи кыттыбыт. Дьүүллүүр сүбэ үлэлэри үс хайысхаҕа арааран көрдө. Ол курдук, поэзияҕа, прозаҕа, публицистикаҕа үлэлэр туспа сыаналаннылар. Поэзияҕа саха... |
Мэҥэ хоһоон
(Иосиф Кобяков «Алампа» хоһоонунан)
Ааҕааччы быһыытынан сөбүлээн, күндүтүк санаан, харыстаан ууруна сылдьан ааҕар кинигэлэрим миэхэ син балайда бааллар. Ол иһигэр? биир тарбахха баттанар кинигэбинэн буолар бэйиэт, Арассыыйа Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ Иосиф Григорьевич Кобяков “Үс мэҥэ тыл” диэн 2010 сыллаахха “Бичик” кинигэ кыһатыгар бэчээттэнэн тахсыбыт хомуурунньуга. Манна киирбит хоһооннору көннөрү ааҕан, аһаран кэбиспэккин. Киһи кутун-сүрүн... |
Алампаны көрбүт ытык кырдьаҕас кэпсээбитэ...
Алампаны уонна Дуунньаны көрбүт ытык кырдьаҕас Анна Жиркова былырыын 100 сааһыгар өлбүтэ. Бүгүн суруйааччы төрөөбүтэ 135 сылынан кини ахтыытын бэчээттиибит. ...Алампаны кистииллэригэр халлаан лаппа хараҥа этэ. Ол иһин дьон кыраһыын лаампатынан сырдатыналлара. Көмүүнү аҕам бииргэ төрөөбүт инитэ Иван Жирков, Саха АССР үөрэҕин наркома, салайан ыыппыт курдук өйдүүбүн... Улуу суруйааччыбыт кылгас олоҕо чаҕылхай... |
«Сибэкки ыһыаҕынан симиэхтэрэ…»
Аатырбыт бастакы поэтесса Варвара Потапова «Үүнэр үйэлэргэ үрүҥ алгыспын» диэн хоһооннорун кинигэтэ тахсыбытын ааҕааччы сыа-сым курдук тутан ылан бүтэрэ оҕустулар. Кырдьык «кэһии» буолан, бэрт күүтүүлээх эбит. В. Потапова поэт быһыытынан бастакы хардыыларын устудьуоннуу сылдьан 60-с сыллар бүтүүлэригэр саҕалаабыта, тутатына бэчээттэнэн барбыта. Эдэркээн кыыс литератураҕа чаҕылхайдык киирбитэ... |
Сулҕаччыга поэт Сэмэн Капитонов үбүлүөйүн бэлиэтээтилэр
Амма улууһун Сулҕаччы нэһилиэгэр поэт, Амма улууһун, Сулҕаччы уонна Соморсун нэһилиэктэрин бочуоттаах олохтооҕо, СӨ култууратын туйгуна, Арассыыйа уонна Саха сирин суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ, ”Гражданскай килбиэн” бэлиэ хаьаайына Семен Капитонов 70 сааһын төрөөбүт дойдутугар Сулҕаччыга бэлиэтээтилэр. Үбүлүөйгэ анаммыт тэрээһиннэр сайыҥҥыттан саҕаланан күһүн түмүктэннилэр. "Хааччах кэмэ буолан... |
Хиваҕа поэзия түһүлгэтэ
Алтынньы 12-15 күннэригэр Узбекистан кырдьаҕас Хива куоратыгар Тюркской аан дойдутааҕы тэрилтэ иилээн-саҕалаан ыытар түүр тыллаах поэзия түһүлгэтэ тэрилиннэ. Быйыл хамсыктан сылтаан кыттааччыта аҕыйаабыт быһыылаах, ыҥырыылаахтартан икки поэт араас моһолунан кыайан кэлбэтэхтэр. Ол иһин Татарстан, Киргизия курдук улахан дойдулартан суохтар. Бүтэһик түмсүү иллэрээ сыл Ошка буолбута, онно Саха сириттэн... |
Күндүмэҥҥэ уонна Бүлүүйүскэйгэ аналлаах кинигэлэр сүрэхтэннилэр
Бэҕэһээ Сунтаар Кутанатыттан төрүттээх, онно оҕо саастара, айар үлэлэрэ ааспыт, Саха норуотун умнуллубут айар талааннаахтара: краевед, музеевед, фольклорист, тылбаасчыт, суруналыыс, учуутал, Күндэттэн саҕалаан Кутана суруйааччыларын ааҕааччыга иккистээн тыын биэрбит, улахан умнуллубат үтүөлээх Трофим Семенович Кириллин уонна бэйиэт Альберт Бүлүүйүскэйгэ аналлаах кинигэлэри сүрэхтээһин саха театрын Алампа аатынан... |
Чычымахха Өксөкүлээх Өлөксөй айымньыларын тааска үйэтиттилэр
Балаҕан ыйын 4 күнүгэр Таатта улууһун Чычымаҕын аттыгар, Дьаам диэн ааттаммыт сиргэ “Өксөкүлээх алгыстаах аартыга” диэн ааттаммыт скульптуралардаах Паарка арыллыытын сиэрэ-туома ыытылынна. Кэрэ көстүүнэн айылҕа маанылаабыт Амма өрүс үрдүк кытылын устатынан Өксөкүлээх Өлөксөй 11 айымньыларын хоһуйар 11 скульптуралар турдулар. Саха тылын таптыыр, литературатын билэр дьон, хас биирдии... |
Сунтаарга — «Күндэ көмүс күһүнэ»
Суруйааччы, тыл үөрэхтээҕэ, уопсастыбаннай диэйэтэл А.А.Иванов-Күндэ 125 сылыгар аналлаах ырыа-хоһоон түһүлгэтэ Г.Саввинов аатынан сынньалаҥ пааркатыгар ыытыллан, быһа биэрии инстаграмынан буолла. Балаҕан иһигэр Күндэ музейын быыстапката туруоруллан, музей үлэһитэ, педагогическай үлэ ветерана Капитон Николаевич Никифоров иһитиннэриитэ, Трофим Кириллин-Күндүмэн сэдэх букубаардара көрдөрүллэн улахан... |
