Литературная Якутия


 

Сахалыы

…Ханнык да тиэмэҕэ биир сүрүн санаа (идея) баар буолуохтаах; олоххо баартан суруйар буоллаххына, эн маны фотография курдук устума, эн кинини бэйэҥ идеяҕынан сырдатан, уус-уран айымньы күүһүнэн дьүһүннээн көрдөр. Идеятын, caнaaҕын толору суруй, толору тэнит, форманан хааччахтаама, идеяны дьүһүннээбэт форма наадата суох, идеяны көрдөрөөрү форма оҥоһуллар, идеяны тыыннаах дьүһүннүүргэ, бу дьүһүн тас көстөр көстүүгүн биэрэргэ, ол онно эрэ форма суолтата улаатан тахсар. Уус-уран айымньыга идея суолтата форма суолтатын бастыыр, ол эрээри умнума: сыгынньах идея, формата суох идея, уус-уран айымньыны биэрбэт, иккиэн арахсыспат ситимнээхтэр, идеяттан айымньы дьүһүнэ тахсар, идеяттан тахсар дьүһүнэ эмиэ бу идея сүнньүнэн көрөн сөптөөх форма бэриллэр. Айымньы дьыалата — улахан улуу дьыала буолар, онон айар үлэбит, культурабыт үрдээтэҕин ахсын, үрдүк кэрдиискэ тахсан иһиэхтээх. Биһиги төрүт сорукпут – олоххо инники этэрээт буолан иһиэхтээхпит.

Былатыан Ойуунускай.
Уус-уран тыл эдэр үлэһиттэрин бөлөхтөрүн соруктара. –
П. А. Ойуунускай. Айымньылар. 7 том. –
Якутск: Як.кн-ое изд-во. – С.103.

 
Ааптардарга антологияны туттардылар

Саха сирин суруйааччыларын сойууһа сыллааҕы түмүгүн таһаарда. Быйылгы судургута суох сылга элбэх үлэ ыытыллыбыт. Ол курдук, 5 антологияны, хас да бэлиэ кинигэни бэлэмнээн таһаардылар. Казахстаҥҥа саха поэзиятын, Татарстаҥҥа саха прозатын антологиялара, Литературнай институт таһаарбыт “Якутский современный рассказ” антология, »Ыллыым ээ, ыллыым» диэн Алампа хоһоонун 32 омук тылларыгар тылбаастаммыт...

 

Н.Неустроев аатынан литературнай бириэмийэ Василий Рожиҥҥа ананна

«Саха сирин суруйааччылара» ассоциация Николай Неустроев аатынан литературнай бириэмийэни эдэр, кэскиллээх ааптардарга үһүс сылын туттарар. Быйылгы бириэмийэни анал байыаннай эпэрээссийэҕэ дьоруойдуу охтубут Василий Рожиҥҥа анаатылар. Бириэмийэни бииргэ төрөөбүт балта Евгения Рожина тутта. — Саха литературатын классига Николай Денисович Неустроев — уһулуччулаах суруйааччы. Нууччалыы наһаа үчүгэйдик...

 

Саргы Куо кинигэтэ Москубаҕа сүрэхтэннэ

Арассыыйа суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, бэйиэт, биир дойдулаахпыт Саргылана Гольдерова- Саргы Куо хоһооннорун хомуруунньуга дойду тэбэр сүрэҕэр сүрэхтэннэ. Амма суруйааччыларын айымньылара Арассыыйа бырайыагар киирдилэр. Москуба куоракка Гостинай дворга Non\Fiction диэн кинигэ быыстапката ыытылынна. Бу быыстапка чэрчитинэн “МестоимениЯ” диэн Арассыыйа норуоттарын аныгы кэм прозатын уонна...

 

Норуот суруйааччыта Миитэрэй Наумов дойдутугар чиэстэннэ

Бу күһүн Дмитрий Федосеевич Наумов Норуот суруйааччыта үрдүк аакка тиксэн, Амматтан үһүс норуодунай буолбута. Үөрүүтүн үллэстэн үс күннээх кэриир тэрийдэ. Чурапчынан хотуурдаан Сулҕаччыны, Сэргэ Бэһи уонна Соморсуну таарыйан бүгүн киэһэ Аммаҕа кэлэн көрсүһүү оҥордо. Миитэрэй Наумов үлэлэниэх айылаах үлэҕэ барытыгар түбүгүрэн, хара үлэһиттэн үрдүк сололоох салайааччыга тиийэ үүммүт бүгүрү үлэһит киһи. Олоҕун орто омурҕанын...

 

Сэргэй Баһылайап-Бороҕуонускай төрөөбүтэ 115 сыла

Уус Алдан Суоттутугар Хоноҕор учаастагар Кыһыл Кырдалга Сэргэй Баһылайап үөрэммит, үлэлээбит оскуолата баар. Бартыһаан Дьөгүөрэп туттарбыт оскуолаларыттан биир баараҕайдара, киэҥ-куоҥ уораҕай. Аҕа дойду сэриитэ саҕаламмытыгар бу оскуола дьиэтигэр бүтүн оройуон уолаттара, эр дьоно — ыҥырыллыбыттар бука бары манна мустан, маҥнайгы байыаннай үөрэҕи баран, баарсалаах борохуот кэлэрин кэтэспит...

 

«Бор көмүс күһүнэ» литература VIII бэстибээлэ

Бу сыл саха норуотугар кэрэ-бэлиэ үбүлүөйдэрдээх. Ол курдук, Саха АССР төрүттэммитэ — 100, саха литературатыгар бэлиэ суолу хаалларбыт, бөдөҥ уопсастыбаннай-бэлитиичэскэй диэйэтэллэр, саха норуодунай суруйааччылара Семен Данилов — 105, Софрон Данилов 100 сыллара. Дьиикимдэ сирэ — саха норуотугар уһулуччу дьону таһаарбыт, дириҥ уонна баай остуоруйалаах Ытык сир. Уран тыл, ускуустуба сүдү маастардара...

 

Саха сирин суруйааччыта Чокуур үйэлэргэ умнуллубат

Соторутааҕыта Уус Маайа улууһугар Саха сирин суруйааччыта, улуус бочуоттаах олохтооҕо Андрей Илларионович Егоров-Чокуур төрөөбүтэ 100 сылыгар аналлаах үбүлүөйдээх тэрээһиннэргэ кыттан кэллибит. Урут харахтаан көрө, икки атахпытынан үктэнэ илик сонун сирбит буолан, долгуйабыт, күммүт-дьылбыт, суолбут-ииспит да биһигини, саҥа дьону, тургутар курдук… Ол да буоллар, хараҥаны харахтанан өр айаннаан кэлбит...

 

Байаҕантай төрөөбүт күнүгэр саҥа хомуурунньук сүрэхтэниэҕэ

Балаҕан ыйын 26 күнүгэр сарсыарда 9.30 чаастан СӨ Национальнай бибилэтиэкэтин Историческай саалатыгар бэйиэт, суруйааччы, СӨ суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, тиэхиньиичэскэй наука доктора, РНА Сибиирдээҕи салаатын үтүөлээх бэтэрээнэ Егор Гаврильевич Старостин-Байаҕантай хоһооннорун уонна кэпсээннэрин хомуурунньуга сүрэхтэниэҕэ. Бу хомуурунньук биир дьикти уратылаах. Ол Брайл...

 

Оҕолуу сырдык куттаах Уйулҕаана

Сунтаарга улуустааҕы «Ньургуһун» литературнай түмсүү чилиэнин Розалия Семеновна Николаеваны-Уйулҕаананы мин аҕыйахтык көрсөн, алтыһан аастым. Ол көрсүһүүлэр үксүгэр айар куттаахтар туохха эмэ аналлаах тэрээһиннэрин кытары ситимнээх буолаллар. Хас көрдөҕүм аайы кини миэхэ бэрт сэдэх, кэмчи эмп курдук, сүрэҕи сылытар, сүрэххэ сөҥөр дьикти ураты тыллары булан этэр идэлээх. Оттон бу күннэргэ «Ньургуһун» литературнай түмсүү...

 

Өйдөөх сүрэх иэйиитинэн
(Наталья Харлампьева 70 сааһынан)

Бу күһүҥҥү айылҕа чуумпуран иһийэр, көмүскэ сууланар уратылаах кэмигэр, балаҕан ыйын 1 күнүгэр саха норуодунай бэйиэтэ, Саха сирин Суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлэ, Арассыыйа суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, биллэр уопсастыбаннай диэйэтэл, саха поэзиятын Далбар хотунунан ааттаммыт Наталья Ивановна Харлампьева күн сирин көрбүт, олоҕун биир ытык сааһын көрсөр бэлиэ күнэ буолан ааста. Наталья Харлампьева...