Литературная Якутия


 

Сахалыы

…Ханнык да тиэмэҕэ биир сүрүн санаа (идея) баар буолуохтаах; олоххо баартан суруйар буоллаххына, эн маны фотография курдук устума, эн кинини бэйэҥ идеяҕынан сырдатан, уус-уран айымньы күүһүнэн дьүһүннээн көрдөр. Идеятын, caнaaҕын толору суруй, толору тэнит, форманан хааччахтаама, идеяны дьүһүннээбэт форма наадата суох, идеяны көрдөрөөрү форма оҥоһуллар, идеяны тыыннаах дьүһүннүүргэ, бу дьүһүн тас көстөр көстүүгүн биэрэргэ, ол онно эрэ форма суолтата улаатан тахсар. Уус-уран айымньыга идея суолтата форма суолтатын бастыыр, ол эрээри умнума: сыгынньах идея, формата суох идея, уус-уран айымньыны биэрбэт, иккиэн арахсыспат ситимнээхтэр, идеяттан айымньы дьүһүнэ тахсар, идеяттан тахсар дьүһүнэ эмиэ бу идея сүнньүнэн көрөн сөптөөх форма бэриллэр. Айымньы дьыалата — улахан улуу дьыала буолар, онон айар үлэбит, культурабыт үрдээтэҕин ахсын, үрдүк кэрдиискэ тахсан иһиэхтээх. Биһиги төрүт сорукпут – олоххо инники этэрээт буолан иһиэхтээхпит.

Былатыан Ойуунускай.
Уус-уран тыл эдэр үлэһиттэрин бөлөхтөрүн соруктара. –
П. А. Ойуунускай. Айымньылар. 7 том. –
Якутск: Як.кн-ое изд-во. – С.103.

 
Кини олоҕу таптыыра
(бүгүн Варя Потапова төрөөбүт күнэ)

Саха бастакы поэтессата Варвара Потапова туһунан сонун суруйуулар бэчээккэ тахсаллар, киниэхэ анаан хомоҕой хоһооннор суруллаллар, бүтүн кинигэлэр күн сирин көрөллөр. Бүгүн, ыам ыйын 13 күнүгэр, Варвара Потапова төрөөбүт күнүгэр СӨ норуодунай суруйааччыта Наталья Михалева-Сайа уонна суруйааччы, Казахстан “Алаш” литературнай бириэмийэтин, П.Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата Николай Винокуров...

 

Баһылай Харысхал үбүлүөйдээх сааһын бэлиэтииргэ тэрээһин мунньах ыытылынна

Амма улууһун аактабай саалатыгар норуот суруйааччыта Василий Егорович Васильев – Баһылай Харысхал төрөөбүтэ 75 сылын бэлиэтииргэ бэлэмнэнэр бастакы тэрээһин мунньаҕа буолан ааста. Мунньаҕы СӨ култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга миниистирин бастакы солбуйааччы Мария Турантаева салайан ыытта. Манна куйаар ситимин нөҥүө Ил Дархан сүбэһитэ Андрей Борисов, СӨ суруйааччыларын Ассоциациятын...

 

Гаврил Андросов «Муздак муҥ» кинигэтэ Астанаҕа сүрэхтэннэ

Саха сирин Суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Гаврил Андросов-Хабырыыс Ондороос «Муздак муҥ» («Муустаах муҥ» — «Леденящая грусть») кинигэтэ казахтыы тылынан «Фолиант» кинигэ кыһатыгар бэчээттэнэн таҕыста. Казахстан Астана куоратыгар Евразиятааҕы кинигэ быыстапкатын чэрчитинэн, «Муздак муҥ» кинигэ сүрэхтэниитэ буолан ааста. Манна Азия эрэгийиэннэрин кинигэ кыһаларын бэрэстэбиитэллэрэ кытыннылар. Гаврил...

 

Сырдык сыдьаайдаах Сомоҕо

Былыр-былыргыттан тоһуттар тымныы будулуйан турдаҕына, балаҕан иһигэр көмүлүөк оһох барахсан бачыгырыы умайан сылааһынан угуттаан, сырдыгынан сыдьаайан күө бааччы астык, нуурал эйгэни үөскэтэн саханы абыраан кэллэҕэ. Син ол тэҥэ үтүө сыһыаннарынан, эйэҕэс-сайаҕас, үөрүнньэҥ майгыларынан, кылгастык да алтыһан ааспыкка сырдык санааны саҕар, киһи киһитэ дэтэр дьоһун-мааны дьон олоҕу киэргэтэллэр. Ырыаҕа ылламмыт...

 

«Айымньыларым көттүннэр киҥкиниир киэҥ халлааҥҥа…»

Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр норуодунай суруйааччы Егор Неймохов төрөөбүтэ 75 сылыгар аналлаах элбэх тэрээһин торумнанан, сыл саҥатыттан тэрээһиннэр ыытыллан барбыттара. Егор Петрович Неймохов — СӨ норуодунай суруйааччыта, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, П. А. Ойуунускай уонна Саха хомсомуолун, ИДьМ Ф. Э. Дзержинскэй аатынан, Суруналыыстар сойуустарын “Кыһыл көмүс бөрүө” бириэмийэлэрин лауреата. Томпо...

 

Борис Павлов-Кэм «Атах балай» кинигэтин биһирэмэ буолан ааста

Муус устар 1 күнүгэр СӨ үтүөлээх суруналыыһа, В.Белов аатынан Арассыыйа бириэмийэтин лауреата, суруйааччы Борис Павлов-Кэм «Атах балай» саҥа кинигэтин биһирэмэ СӨ Национальнай бибилэтиэкэтин историческай саалатыгар буолан ааста. Бэйэтин кэмин аһаҕастык кэпсиир сытыы бөрүөлээх суруналыыс, умсугутуулаах айымньылардаах суруйааччы, туспа суоллаах, ураты көрүүлээх бэйиэт талааныгар сүгүрүйэн үгүс дьон сааланы...

 

Поэзия күнүгэр — Горнайга

«Поэзия киһи саныыр санаатын үрдүк чыпчаала, киһи өйүн өрөгөйө…» диэбитэ биһиги биир дойдулаахпыт, поэт Семен Данилов. Хоһоонньут Мария Андреева РФ суруйааччыларын сойууһугар киирбитин төрөөбүт улууһугар чиэстиир үтүө күн П.Д. Аввакумов аатынан киин бибилэтиэкэҕэ үрдүк таһымҥа буолан ааста. Улуу нуучча суруйааччыта Максим Горькай төрүттээбит Арассыыйа суруйааччыларын сойууһугар XXI үйэҕэ Горнай улууһа үс чилиэннэннэ...

 

«Баай Байанайга ыалдьыттааһын»

Бүгүн А.Е.Кулаковскай — Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан норуоттар доҕордоһууларын дьиэтигэр «Баай Байанайга ыалдьыттааһын» бырайыагынан бэртээхэй тэрээһин ыытыллар. А.Е.Кулаковскай — Өксөкүлээх Өлөксөй төрөөбүтэ 148 сылынан ыытыллар тэрээһиҥҥэ билиини-көрүүнү тургутар викторина ыытыллара, ырыа-тойук дьиэрэйэрэ былааннанар. Ол курдук, Дьокуускай куорат 13 №-дээх оскуолатын үөрэнээччилэрэ А.Е.Кулаковскай...

 

Тумарча олимпийскай чөмпүйүөн Павел Пинигин туһунан арамааны суруйда

Кулун тутар 12 күнүгэр Ойуунускай аатынан Литература түмэлигэр норуодунай суруйааччы, ССРС уонна Саха сирин суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, прозаик, публицист, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, СӨ оҥорон таһаарыы эйгэтигэр Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, Чурапчы улууһун уонна Одьулуун нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, СӨ...

 

Талаан туһунан санаатахха... Айсен Дойду сырдык аатыгар

Суруйааччы, драматург, поэт, кыраайы үөрэтээччи Айсен Дмитриевич Сивцев-Айсен Дойду кулун тутар 3 күнүгэр төрөөбүтэ 84 сылынан, кини биир дойдулааҕа, педагогическай үлэ бочуоттаах бэтэрээнэ Любовь Аргунова ахтыы суруйан ыыппытын таһаарабыт. Манна даҕатан эттэххэ, Устуоруйа уонна култуура пааматынньыктарын Бүтүн Арассыыйатааҕы уопсастыбатын Саха сиринээҕи салаатын тэрийиитинэн Национальнай...