Сахалыы
…Ханнык да тиэмэҕэ биир сүрүн санаа (идея) баар буолуохтаах; олоххо баартан суруйар буоллаххына, эн маны фотография курдук устума, эн кинини бэйэҥ идеяҕынан сырдатан, уус-уран айымньы күүһүнэн дьүһүннээн көрдөр. Идеятын, caнaaҕын толору суруй, толору тэнит, форманан хааччахтаама, идеяны дьүһүннээбэт форма наадата суох, идеяны көрдөрөөрү форма оҥоһуллар, идеяны тыыннаах дьүһүннүүргэ, бу дьүһүн тас көстөр көстүүгүн биэрэргэ, ол онно эрэ форма суолтата улаатан тахсар. Уус-уран айымньыга идея суолтата форма суолтатын бастыыр, ол эрээри умнума: сыгынньах идея, формата суох идея, уус-уран айымньыны биэрбэт, иккиэн арахсыспат ситимнээхтэр, идеяттан айымньы дьүһүнэ тахсар, идеяттан тахсар дьүһүнэ эмиэ бу идея сүнньүнэн көрөн сөптөөх форма бэриллэр. Айымньы дьыалата — улахан улуу дьыала буолар, онон айар үлэбит, культурабыт үрдээтэҕин ахсын, үрдүк кэрдиискэ тахсан иһиэхтээх. Биһиги төрүт сорукпут – олоххо инники этэрээт буолан иһиэхтээхпит.
Уус-уран тыл эдэр үлэһиттэрин бөлөхтөрүн соруктара. –
П. А. Ойуунускай. Айымньылар. 7 том. –
Якутск: Як.кн-ое изд-во. – С.103.
Литэрэтиирэбит доҕорун сүрэҕин сылааһа
Мин бу тыллары Ольга Иосифовна Пашкевичка аныам этэ. Ольга Пашкевич литература устуоругун, суруйааччы уонна биһиги сойууспут бырабылыанньатын актыыбынай позициялаах чилиэнин быһыытынан биһиэхэ, саха суруйааччыларыгар олус чугас киһинэн буолар. Кини олус толоругас, истиҥ, сайаҕас уонна биһиги кыһалҕабытыгар чугас. Үгүс түбэлтэттэн биири холобурдуохпун сөп. Хас да сыллааҕыта биир үтүө күн Ольга Иосифовна... |
«Өксөкүлээх Өлөксөй эргимтэтэ» кинигэ сүрэхтэннэ
Алтынньы 26 күнүгэр Майа сэлиэнньэтигэр И.М. Сосин аатынан улуустааҕы киин бибилэтиэкэ саалатыгар “Өксөкүлээх Өлөксөй. А.Е. Кулаковскай уонна Мэҥэ Хаҥалас улууһун дьоно-сэргэтэ: ахтыылар, источниктар” кинигэ күн сирин көрдө. Улуу поэт, саха литературатын төрүттээччи, учуонай, бөлүһүөк суруйааччы Алексей Елисеевич Кулаковскай норуотун туһугар үтүмэн үгүс үтүөлээх. Өксөкүлээх Өлөксөй олоҕо уонна айан, суруйан, чинчийэн... |
Намылы саҥа кинигэтин дьоруойун кытта дьоро көрсүһүүтэ
Кыраайы үөрэтэр В.Г. Белинскэй аатынан бибилэтиэкэҕэ быйылгыттан «Билсиҥ: суруйааччы уонна кини кинигэлэрэ» бырайыак үлэлиир. Ааптары кытта атах тэпсэн олорон кини кинигэтин ырытыы — ааҕааччылар олус сөбүлүүр тэрээһиннэрэ. Быйылгы бырайыак үһүс тэрээһинэ СӨ Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, СӨ үтүөлээх суруналыыһа, «Саха сирэ» хаһыат кэрэспэдьиэнэ Надежда Егорова-Намылы соторутааҕыта күн сирин көрбүт... |
Саха норуодунай суруйааччыта Николай Лугинов устудьуоннардыын көрүстэ
Бэҕэһээ, алтынньы 23 күнүгэр, норуодунай суруйааччы Николай Алексеевич Лугинов Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын техникумун, Ю.А.Готовцев аатын сүгэр Дьокуускайдааҕы технологическай техникум уонна «Айар уустар» диэн креативнай индустрия кэллиэһин, П.П.Романов аатын сүгэр Дьокуускайдааҕы художественнай училище, А.Д.Макарова аатын сүгэр култуура уонна ускуустуба кэллиэһин устудьуоннарын кытта көрүстэ... |
Далан суруктарын национальнай бибилэтиэкэ пуондатыгар бэлэхтээтилэр
Саха норуодунай суруйааччыта Василий Яковлев-Далан, ойоҕор Яна Викторовна Яковлеваҕа суруйбут суруктарын улахан кыыстара Ольга Анисимова, Саха сирин национальнай бибилэтиэкэтин пуондатыгар бэлэхтээтэ. Бу суруктарга олоҕуран 2009 сыллаахха, Василий Яковлев эриирдээх-мускуурдаах, үгүс тургутуулаах олоҕун эрэллээх аргыһа, оҕолорун ийэтэ Яна Викторовна хомуйан, «Эйиэхэ эрэ…» диэн, дьоҕус эрээри, дириҥ ис хоһоонноох... |
Айылҕа оҕолорун туһунан уйаҕастык
Уһун кэмҥэ салайар үлэҕэ таһаарыылаахтык үлэлээн, ордук тыа хаһаайыстыбатын сайдыытыгар улахан кылаатын киллэрэн, дьон-сэргэ ытыктабылын ылбыт, Амма уонна Үөһээ Бүлүү улуустарын бочуоттаах олохтооҕо, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ Дмитрий Федосеевич Наумов сааһыран баран айар үлэҕэ хоннохтоохтук ылсан, ааҕааччы кутун-сүрүн тутан, Саха норуодунай суруйааччыта буолбутун бары... |
Норуот суруйааччыта Миитэрэй Наумов кинигэтин сүрэхтээтэ
Дьокуускай куоракка П.А. Ойуунускай аатынан литературнай түмэлгэ бэрт истиҥ, иһирэх кэпсэтиилэрдээх кинигэ сүрэхтэниитэ буолла. Чахчы да бэйэтин кэпсээннэринэн норуот суруйааччыта буолбут Миитэрэй Наумов 75 сааһын туолар үбүлүөйдээх сылын кинигэ кэһиилэрдээх көрүстэ. Талааннаах суруйааччы аҥардас кыылга-сүөлгэ анаабыт 30 кэпсээнин мунньан кинигэ гынан таһаарбыт үөрүүтүн чугас дьонун кытта үллэһиннэ. Сүрэхтэнэр... |
Миитэрэй Наумов кинигэтин сүрэхтэниитэ
Дьокуускайга Платон Ойуунускай аатынан литературнай түмэлгэ норуот суруйааччыта Миитэрэй Наумов "30 кэпсээн" диэн кинигэтин сүрэхтэниитэ буолла. Истиҥ киэһэҕэ кинигэ тахсыытыгар үлэлэспит, суруйааччы чугас алтыһар дьоно, сүгүрүйээччилэрэ кыттыыны ылан санааларын атастастылар. Кэлбит ыалдьыттар Миитэрэй Наумов кинигэтиттэн кэпсээннэри артыыстар ааҕыыларыгар дуоһуйа иһиттилэр... |
Саха сирин Суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлинэн Гаврил Андросов талылынна
Алтынньы 6 күнүгэр Саха сирин Суруйааччыларын сойууһун 18-с сийиэһэ буолла. Сийиэскэ бырабылыанньа саҥа састаабын таллылар. Сийиэскэ барыта 50-ча дэлэгээт кытынна. Сорохтор дэбиэринэһинэн куоластаттылар. Онон сабыылаах куоластааһыҥҥа 60 киһи куоластаан, саҥа бырабылыанньа састаабын таллылар. Бу бырабылыанньа састаабыгар киирбит 11 суруйааччы саҥа бэрэссэдээтэли таллылар. Саха сирин Суруйааччыларын... |
Афанасий Рязанскай аатын үйэтитиигэ икки улахан тэрээһин
Дьокуускай куоракка СӨ Бырабыыталыстыбатын 2-с нүөмэрдээх дьиэтигэр Амма улууһун тэрийбит маҥнайгы кулуба Афанасий Петрович Рязанскай 150 сылыгар аналлаах Бүтүн Арассыыйатааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэ ыытылынна. Кэмпириэнсийэҕэ сүрүн дакылааттары историческай наука кандидаттара Егор Антонов, Владимир Пестерев уонна искусствоведение кандидата, Амма улууһун баһылыгын... |
