Сахалыы
…Ханнык да тиэмэҕэ биир сүрүн санаа (идея) баар буолуохтаах; олоххо баартан суруйар буоллаххына, эн маны фотография курдук устума, эн кинини бэйэҥ идеяҕынан сырдатан, уус-уран айымньы күүһүнэн дьүһүннээн көрдөр. Идеятын, caнaaҕын толору суруй, толору тэнит, форманан хааччахтаама, идеяны дьүһүннээбэт форма наадата суох, идеяны көрдөрөөрү форма оҥоһуллар, идеяны тыыннаах дьүһүннүүргэ, бу дьүһүн тас көстөр көстүүгүн биэрэргэ, ол онно эрэ форма суолтата улаатан тахсар. Уус-уран айымньыга идея суолтата форма суолтатын бастыыр, ол эрээри умнума: сыгынньах идея, формата суох идея, уус-уран айымньыны биэрбэт, иккиэн арахсыспат ситимнээхтэр, идеяттан айымньы дьүһүнэ тахсар, идеяттан тахсар дьүһүнэ эмиэ бу идея сүнньүнэн көрөн сөптөөх форма бэриллэр. Айымньы дьыалата — улахан улуу дьыала буолар, онон айар үлэбит, культурабыт үрдээтэҕин ахсын, үрдүк кэрдиискэ тахсан иһиэхтээх. Биһиги төрүт сорукпут – олоххо инники этэрээт буолан иһиэхтээхпит.
Уус-уран тыл эдэр үлэһиттэрин бөлөхтөрүн соруктара. –
П. А. Ойуунускай. Айымньылар. 7 том. –
Якутск: Як.кн-ое изд-во. – С.103.
Cуруйааччылар сомоҕолоһор туһунан сүбэлэстилэр
“Саха сирин суруйааччылара” ассоциация уонна икки айар сойуус бэрэстэбиитэллэрэ “төгүрүк остуол” тула түмсэн олорон, Ил Дархан дуоһунаһыгар Айсен Николаевы өйүүллэрин биллэрдилэр. Бэс ыйыгар өрөспүүбүлүкэ араас улуустарыттан төрүттээх түмсүүлэр бары бииргэ түмсэн, уопсастыбаннай хамсааһыны таһаарыахха диэн сүбэлэспиттэрэ. Бастакы мунньахха 23 улуус түмсүүлэрин бэрэстэбиитэллэрэ кэлэн, бэйэлэрин санааларын... |
Эдэр суруйааччылар XXI өрөспүүбүлүкэтээҕи сүбэ мунньахтара
Кулун тутан 26-28 күннэригэр Дьокуускай куоракка Эдэр суруйааччылар XXI өрөспүүбүлүкэтээҕи сүбэ мунньахтара ыытыллыаҕа. Бүгүҥҥүттэн сүбэ мунньахха кыттыан баҕалаах айар дьоҕурдаах эдэр дьонтон үлэлэрин тутуу саҕаланна. Мунньахха кыттарга эдэр дьон икки түһүмэҕи ааһыахтара. Ол курдук, тэрийэр бөлөх олунньу 14 күнүттэн кулун тутар 2 күнүгэр диэри бастакы түһүмэҕи, кэтэхтэн куонкуруһу, ыытыаҕа. Бу түһүмэххэ... |
П.Ламутскай “Сир иччитэ”, Болот Боотур “Сааскы дьыбардар” романнарыгар булт сиэрин-туомун, үгэстэрин ойуулааһын
Саха биллэр романиһын В.С. Соловьев-Болот Боотур «Сааскы дьыбардар» (1971) уонна эбээн талааннаах суруйааччытын П.А.Степанов-Ламутскай «Сир иччитэ» (1987) романнара суруйааччылар айар үлэлэригэр, ону ааһан бэйэлэрин литератураларын историятыгар улахан суолталаах романнарынан буолбуттара. Болот Боотур «Сааскы дьыбардар» романынан литератураҕа бигэтик киирбитэ. Айымньы 1971 сыллаахха туспа... |
П.Ламутскай «Сир иччитэ» уонна Болот Боотур «Сааскы дьыбардар» романнарыгар фольклор айымньыларын туһаныы
|
Эбээн норуотун тылынан уус-уран айымньыта эбээннэр сүрүн дьарыктарын кытта быстыспат ситимнээх. Эбээн фольклора маннык жанрдардаах: ньимкан – остуоруйалар; тэлэнгэл – үһүйээннэр, номохтор; икэл – тута хоһуйуллар ырыалар, нгэнукэр – таабырыннар. Бэриллэр формалара – кэпсээнинэн, эбэтэр диалог быһыытынан. Платон Ламутскай “Сир иччитэ”, Болот Боотур “Сааскы дьыбардар” романнарыгар “Эһэ уола Торгани”... |
Өксөкүлээх Өлөксөй «Труды по якутскому языку» кинигэтин сүрэхтэниитэ
Олунньу 14 күнүгэр 16 чаастан Саха Өрөспүүбүлүкэтин наукатын академиятын уораҕайыгар айар тыл аҕатынан уонна бөлүһүөгүнэн сураҕырбыт Өксөкүлээх Өлөксөй тыл үөрэхтээҕин, лингвист уонна литература теоретигын быһыытынан чинчийэр, анаарар үлэлэрин түмпүт "Труды по якутскому языку" кинигэтин сүрэхтэниитэ буолар. Бу кинигэ Өксөкүлээх сиэнэ, ХИФУ А.Е. Кулаковскай институтун төрүттээччи дириэктэр... |
